Telefony komórkowe w dzisiejszych czasach są nieodłącznym elementem życia uczniów. Umożliwiają utrzymywanie kontaktu z rodziną i przyjaciółmi, dostęp do informacji i rozrywki, a także ułatwiają naukę. Jednakże nie wszyscy nauczyciele pochwalają obecność telefonów na lekcjach i niektórzy próbują je konfiskować uczniom. Czy mają do tego prawo? Jakie są zasady korzystania z telefonów w szkole? Co zrobić, gdy nauczyciel zabrał telefon?
Zakaz korzystania z telefonów na lekcji
Zgodnie z art. 99 ust. 4 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.), uczeń jest zobowiązany do przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły. Te warunki są określane w statucie szkoły, który jest dostępny dla uczniów i rodziców. Zwykle statut szkoły zawiera zakaz korzystania z telefonów na lekcjach, chyba że nauczyciel wyrazi na to zgodę. Zakaz ten ma na celu zapewnienie spokojnej i skutecznej pracy na lekcji, ochronę prywatności uczniów i nauczycieli oraz zapobieganie oszukiwaniu na sprawdzianach i testach. Powyższe oznacza, że statut szkoły nie może zabronić całkowitego wnoszenia telefonów komórkowych na teren szkoły, ale powinien określać jedynie zasady wnoszenia i korzystania z takich urządzeń.
Brak podstawy prawnej do zabierania telefonów
Statut szkoły może zabraniać korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych w trakcie trwania zajęć. Co więcej, nauczyciel może nakazać wyłączenie urządzenia lub umieszczenie go w widocznym miejscu na czas trwania lekcji. Trzeba mieć także na uwadzę, że zakaz korzystania z telefonów na lekcji uregulowany w statucie szkoły, nie uprawnia nauczyciela do zabierania telefonu uczniowi, który złamał ten zakaz. Nauczyciel nie ma podstawy prawnej do dysponowania cudzym mieniem, nawet jeśli jest to mienie ucznia. Telefon komórkowy jest własnością ucznia lub jego rodziców i tylko oni mogą decydować o jego użyciu. Nauczyciel nie ma też prawa przeglądać zawartości telefonu ucznia, np. czytać wiadomości czy też oglądać zdjęcia. Takie działanie narusza dobra osobiste ucznia, takie jak prawo do prywatności, wolności słowa i wizerunku. Osoby pełnoletnie lub rodzice osób niepełnoletnich mogą w każdej chwili zażądać zwrotu należących do nich, a przetrzymywanych przez szkołę przedmiotów.
Obowiązek pozostawienia telefonów komórkowych na czas trwania zajęć w depozycie
Zgodnie z art. 64 ust 3 Konstytucji Rzeczypospolitej z 2 kwietnia 1997 r. własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Żadna ustawa nie daje pracownikom szkoły upoważnienia do zatrzymywania własności ucznia. Statut nie może zatem wskazywać, że nauczyciel może zabrać telefon uczniowi. Niemniej, gdyby doszło do takiej bezprawnej sytuacji, to szkoła ponosi dodatkowo także odpowiedzialność za sprzęt. Odpowie więc za jego zniszczenie, czy kradzież.
Sankcje za korzystanie z telefonu na lekcji
W razie niestosowania się uczniów do szkolnych obostrzeń związanych z używaniem telefonów komórkowych, szkoła może nakładać na uczniów kary przewidziane w statucie szkoły. Nauczyciel może:
– ustnie upomnieć ucznia i poprosić go o zaprzestanie korzystania z telefonu,
– poinformować o tym fakcie wychowawcę klasy lub dyrektora szkoły,
– poinformować pisemnie rodziców ucznia o jego zachowaniu,
– obniżyć ocenę z zachowania ucznia.
W przypadku powtarzających się naruszeń zakazu korzystania z telefonu na lekcji, nauczyciel może również zastosować inne formy oddziaływania wychowawczego, takie jak rozmowa z uczniem i jego rodzicami, czy też zadanie dodatkowej pracy.
Co zrobić, gdy nauczyciel zabrał telefon?
Jeśli nauczyciel zabrał telefon uczniowi, uczeń lub jego rodzice powinni domagać się jego natychmiastowego zwrotu. Jeśli nauczyciel odmówi, można zwrócić się do dyrektora szkoły lub kuratora oświaty. Można również zgłosić sprawę na policję lub do sądu, jeśli nauczyciel uszkodził lub zagubił telefon. Warto również złożyć skargę na nauczyciela do organu prowadzącego szkołę lub do organu nadzorującego szkołę. Nauczyciel, który bezprawnie zabrał telefon uczniowi, może ponieść konsekwencje dyscyplinarne, a nawet karne.
Podsumowanie
W aktualnym stanie prawnym, nauczyciel nie ma prawa zabierać telefonu uczniowi, nawet jeśli uczeń korzystał z niego na lekcji. Zakaz używania telefonu na lekcji musi być określony w statucie szkoły i dotyczy tylko sposobu korzystania z telefonu, a nie jego posiadania. Nauczyciel, który zabrał telefon uczniowi, narusza jego prawo własności i dobra osobiste. Uczeń lub jego rodzice mogą domagać się zwrotu telefonu i zgłosić sprawę do odpowiednich instytucji. Nauczyciel może natomiast stosować inne sankcje za nieprzestrzeganie zakazu korzystania z telefonu na lekcji, takie jak upomnienie, informowanie rodziców, obniżenie oceny z zachowania lub zadanie dodatkowej pracy.